22. Bydgoski Festiwal Operowy
 

25 kwietnia - 10 maja 2015 r.

 

Festiwal jest organizowany w ramach projektu Promocja marki Województwa Kujawsko-Pomorskiego w latach 2014-2015 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 oraz ze środków budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

2015-04-25

Potępienie Fausta (La damnation de Faust)
Hector Berlioz

Premiera - Inauguracja Festiwalu

 

Wykonawcy

Opera Nova w Bydgoszczy

Realizatorzy

Reżyseria i opracowanie dramaturgiczne: Maciej Prus

Kierownictwo muzyczne: Michał Klauza

Współpraca muzyczna: Grzegorz Berniak

Scenografia: Arkadiusz Chrustowski

Kostiumy: Jagna Janicka

Choreografia: Jacek Przybyłowicz

Przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń

Przygotowanie chóru dziecięcego: Izabela Cywińska-Łomżyńska

Reżyseria świateł – Maciej Igielski

Asystent reżysera – Edward Stasiński

Asystent dyrygenta – Maciej Wierzchoń

Historyczny Faust urodził się ok. 1480 r. w Wittemberdze. Studiował rzekomo magię w Krakowie. Prowadził życie wędrowca. Podawał się za astrologa, wywoływacza duchów, wróżbitę , cudotwórcę. Twierdził, że – w zamian na zapisaną krwią duszę- służy mu diabeł. O Fauście krążyły liczne niemieckie podania ludowe, był bohaterem teatrzyków kukiełkowych, figurą komiczną. Jego postać fascynowała pisarzy, m.in. Christophera Marlowe’a.

Goethe, najwybitniejszy niemiecki pisarz doby burzy i naporu, podniósł legendę faustowską do rangi poematu filozoficznego. Przeniósł Fausta z jarmarcznych teatrzyków do literatury. Weimarski poeta pracował nad Faustem niemal 60 lat, skończywszy go jako osiemdziesięciodwuletni starzec. Przepoił dzieło własnymi przemyśleniami, opowiadając o swych przeżyciach młodego studenta, o szacunku do profesorów, o ucztach w piwnicy Auerbacha, o miłości do córki pastora ucieleśnionej w Małgorzacie, o przyjaciołach-kpiarzach, których rysy zawarł w postaci Mefistofelesa.

Tragedia Faust stała się inspiracją do stworzenia innych, wybitnych dzieł, w tym kantaty dramatycznej Hectora Berlioza, francuskiego twórcy doby romantyzmu. Oratorium, kantata dramatyczna, opera koncertowa, legenda dramatyczna... wielość nazw na określenie utworu Berlioza świadczy o niejednoznaczności w jego zakwalifikowaniu jako gatunku muzycznego.

Już sam tytuł dzieła wskazuje, że nie opiera się ono na głównej idei Fausta Goethego, ponieważ w słynnym poemacie Faust zostaje uratowany. Autor Potępienia Fausta wypożyczył od Goethego pewną liczbę scen pasujących do projektu, scen, które zawładnęły z przemożną siłą jego talentem.

Obecnie Potępienie Fausta jest wykonywane na estradach filharmonicznych jako opera koncertowa i scenach teatrów operowych. Ta efektowna legenda dramatyczna nigdy przedtem nie była prezentowana na scenie bydgoskiej Opery.

2015-04-28

Miłość do trzech pomarańczy
Siergiej Prokofiew

 

Wykonawcy

Opera Krakowska

Realizatorzy

Reżyseria i kostiumy: Michał Znaniecki
Kierownictwo muzyczne: Tomasz Tokarczyk
Scenografia: Luigi Scoglio
Choreografia: Katarzyna Aleksander-Kmieć
Przygotowanie chóru: Zygmunt Magiera
Reżyseria światła i projekcje: Bogumił Palewicz

Miłość do trzech pomarańczy to najpopularniejsza opera Prokofiewa. Przez niemal sto lat, jakie minęły od jej powstania, nie wystawił jej jednak żaden teatr w Polsce - zapewne dlatego, że nie przystaje do standardowych opowieści o miłości. To szalona bajka w stylu dawnych komedii dell'arte i sztuk Carla Gozziego, z dodatkiem pomysłów awangardy z początku XX wieku.

Reżyser Michał Znaniecki mówił przed premierą: Oczywiście nie można zapominać, że Miłość do trzech pomarańczy to wielka zabawa cytatami. Grę rozpoczął sam Gozzi, bawiąc się konwencją komedii dell’arte. Prokofiew z kolei żonglował cytatami muzycznymi z Mozarta czy Wagnera, tak jak ten ostatni wprowadzając na przykład wątek wędrujących przedmiotów. Co ciekawe, postaci z komedii dell’arte widzimy w tej operze nie tyle w wersji źródłowej, klasycznie włoskiej, ile oglądane z perspektywy twórców rosyjskich i teatru rosyjskiego. 

Miłość do trzech pomarańczy Prokofiewa nie jest opowieścią dla dzieci. To typowa bajka dla dorosłych: metafora naszej inicjacji i rozczarowania życiem dorosłym. Pisząc tę operę, Prokofiew nie mógł przewidzieć cierpień, cenzury i upokorzeń, których doświadczy w Związku Radzieckim po powrocie z Ameryki. Znakomicie oceniony przez krytykę i przyjęty przez publiczność spektakl. W sukcesie mają współudział gościnnie występujący soliści Opery Nova.

2015-04-30

Cyberiada
Krzysztof Meyer

 

Wykonawcy

Teatr Wielki w Poznaniu

Realizatorzy

Kierownictwo muzyczne: Krzysztof Słowiński
Reżyseria i choreografia: Ran Arthur Braun
Scenografia: Justin C. Arienti
Reżyseria świateł: Marek Rydian
Kierownictwo chóru: Mariusz Otto

Libretto kompozytora na podstawie cyklu opowiadań Stanisława Lema

Cyberiadę, młodzieńcze dzieło Krzysztofa Meyera, określić można żartobliwie jako operę science fiction. Muzyka to przykład lat 60., a eklektyzm dzieła obejmuje aluzje do różnych stylów muzycznych, także do jazzu. Cyberiada opowiada o przygodach konstruktora Trulla, któremu Królowa Genialina zleciła wymyślenie trzech maszyn do opowiadania bajek: jedna miała opowiadać historie zawiłe, druga chytre, a trzecia - poruszające. Reżyser przeniósł Lemowską rzeczywistość w uniwersalny bajkowo-magiczny świat teatru. Potraktował Cyberiadę jako współczesną odmianę Baśni z tysiąca i jednej nocy: z jednej opowieści wypływa następna i następna. Reżyserię wspiera znakomita, pełna fantazji i kolorów scenografia.

2015-04-30

Don Kichot - balet w trzech aktach według Miguela de Cervantesa
Leon Aloisius Ludwig Minkus

 

Wykonawcy

Polski Balet Narodowy, Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, uczniowie Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. R. Turczynowicza, statyści

Realizatorzy

Choreografia: Marius Petipa, Aleksandr Gorski
Nowa wersja choreograficzna: Alexei Fadeyechev
Dyrygent: Marta Kluczyńska
Scenografia i kostiumy: Thomas Mika
Asystenci choreografa: Ekaterina Shavliashvili, Tatyana Rastorgueva
Reżyseria świateł: Steen Bjarke

Balet komiczny do libretta i w choreografii Petipy pełen brawurowych popisów solowych, duetów i scen zespołowych, oparty na wątkach zaczerpniętych z powieści Cervantesa. Przedstawienie znakomicie zrealizowane przez legendarnego tancerza Teatru Bolszoj, Aleksieja Fadejeczewa.

2015-05-06

Otello - opera w czterech aktach
Giuseppe Verdi

 

Wykonawcy

Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu w Wilnie (Litwa)

Realizatorzy

Kierownik muzyczny i dyrygent: Gintaras Rinkevičius
Dyrygent: Martynas Staškus
Reżyseria: Eimuntas Nekrošius
Scenografia: Marius Nekrošius
Kostiumy: Nadežda Gultiajeva
Reżyseria świateł: Levas Kleinas
Przygotowanie chóru: Česlovas Radžiūnas

Europejskiej sławy Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu po raz drugi wybiera Bydgoski Festiwal Operowy na miejsce swego przedstawienia operowego. Pamiętamy znakomitą Żydówkę Halevy’ego, a teraz podziwiać będziemy mistrzowski przykład Verdiovskiej opery tragicznej, Otella przygotowanego przez ekipę wybitnych realizatorów z reżyserem Eimuntasem Nekrošiusem na czele.

2015-05-08

Krutniawa - opera w sześciu obrazach
Eugen Suchoň

 

Wykonawcy

Państwowa Opera w Bańskiej Bystrzycy (Słowacja)

Realizatorzy

Libretto: Eugen Suchoň i Štefana Hoza
Rekonstrukcja oryginalnej wersji: Vladimir Bokes

Skomponowana w 1940 r. do libretta bazującego na noweli Milo Urbana Za wysokim młynem, najczęściej wykonywana opera słowacka opowiadająca historię miłości i nienawiści na słowackiej wsi po zakończeniu I wojny światowej.

Mieszkańcy wsi odnajdują w górach ciało zamordowanego chłopaka, narzeczonego Katřeny. Policja podejrzewa, że czynu tego dokonał jego rywal do ręki dziewczyny, Ondrej Zimon. Śledztwo utyka w miejscu, a namówiona przez rodzinę Katřena wychodzi za mąż za Ondreja. Ojciec zabitego Janka przeklina ją. Po ślubie Katřena dostrzega dziwne zachowanie męża. On zaś uważa, że ich dziecko nie jest do niego podobne. Stary Štelina, ojciec zabitego, także podejrzewa, że to jego wnuk, choć Katřena zaprzecza.

Utwór Suchonia czerpie z zasobów słowackiej muzyki ludowej i należy do tradycji opery wiejskiej wywodzącej się z terenu Czech, Słowacji i Moraw. Po 60 latach od prapremiery w Słowackim Teatrze Narodowym, Krutniawa powróciła na scenę Państwowej Opery w Bańskiej Bystrzycy. Dzieło wykonywane było na polskich scenach 55 lat temu, ale Państwowa Opera w Bańskiej Bystrzycy po raz pierwszy zaprezentuje w Polsce swą narodową operę.

2015-05-09

Carmen - balet na podstawie muzyki do opery Carmen
Georges Bizet/Rodion Szczedrin

 

Wykonawcy

Suzhou Ballet Theatre (Chiny)

 

Chińczycy tańczą Carmen – po raz pierwszy wystąpi w Polsce profesjonalna formacja baletu klasycznego z Chin. Skomponowana przez Szczedrina w 1960 r. adaptacja opery Bizeta dla baletu teraz w wykonaniu dynamicznego młodego zespołu Suzhou Ballet . Jego członkowie wywodzą się z najlepszych szkół chińskich, z pekińską Akademią Tańca na czele.

Zespół przyjedzie specjalnie i jedynie na dwa spektakle do Opery Nova.